Beslag
Met betrekking tot het beslag had ik al ervaringen opgedaan met de H1413 en heb het trammelende roer, rolfok, voorstag, fokkeval, grootzeilval, neerhouder, trapeze en bagagenet aangepast of aangebracht.
Het standaard rammelende roer van de Kloet is vooral tijdens de ruime rakken zeer irritant. De ruimte zit vooral tussen het roerblad en de roerwangen. Ook was er bij mij ruimte ontstaan tussen de roerhaken en vingerlingen.
De ruimte tussen het blad en de roer wangen is niet eenvoudig weg te halen. Ik had er al wat mee geëxperimenteerd door de bout aan te draaien maar zonder goede resultaten. Het roer moet bij mij ophaalbaar blijven in verband met geringe diepgang. Ook bleek de RVS constructie niet stijf genoeg te zijn en boog iedere kant op.
Uiteindelijk heb ik in het roerblad 2 x 3 potgaten van Ø18 x 3mm diep
geboord. In deze potgaten heb ik kunststof ringen gemaakt van Ø18 x 4mm zodat
dit de ruimte opvult tussen de wangen en vastgezet met kleine parkers in een
verzonken gat. Door de 1mm extra ruimte beschadigt meteen de lak/gelcoat
ook niet meer door de bramen aan de binnenzijde van de roerwangen. Er
ontstaat
waarschijnlijk weer ruimte door het zetten van de roerwangen na enkele keren
zeil. Deze ruimte heb ik opgevuld door RVS vulplaatjes onder de ringen te
leggen. Omdat de onderzijde van de roerwangen uit blijft buigen heb ik
afstandbusje met een M6 boutje aan de onderzijde gemonteerd.
De gaten van de vingerlingen heb ik opgeboord en een RVS bus in het gat gelast zodat de ruimte op de roerhaken weg is.
Het roer is nu praktisch spelingvrij en stuurt dat geweldig.
Tevens heb ik het profiel van het roerblad aangepast. De ronde achterkant heb ik rechthoekig geplamuurd met een vlakke achterkant van 3mm. Hierdoor overtrekt hij minder snel, vooral in ruime planerende rakken.
Met
de rolfok ook veel geëxperimenteerd en vooral gezocht. Zoals veel Sailhorse
zeilers weten is de hijshoogte van de fok/genua vrij krap. Voor de meeste betere
kogelgelagerde
rolfokdrums is de inbouwmaat ~65mm. Uiteindelijke blijven de
Harken en
Barton rollers over. Ik heb gekozen voor de Barton vanwege de prijs. Achteraf
zal ik hier nog een keer over nadenken want de specificatie komt niet overeen
met de werkelijkheid.
De zogenaamde RVS lagering blijk achteraf van vernikkeld messing te
zijn met alle gevolgen van dien. Gelukkig had ik dit snel door omdat regelmatig
messing slijpsel op het voordek lag wat ik niet thuis kon brengen. Na demonteren
van de roller kwam de aap uit de mouw. Ik heb de ingelopen messing delen vervangen door
RVS en ben nu tevreden met het resultaat. Ik adviseer hierbij uw Barton
roller te controleren want er kan veel schade ontstaan als deze breekt.
De oprollijn heb ik gewoon boven dek gevoerd door kunststof ogen met RVS bus. De RVS bus is echt nodig want anders zou deze binnen de kortste keren doorgesleten zijn. Onderdeks doorvoeren kan ook maar dit is niet nodig en als de lijn in de klit zit is dit lastig te verhelpen onder het voordek.
Met stelstrips kan de hoogte van de halshoek worden versteld zodat je schoot gunstig op de genuarail/leioog kan worden uitgelijnd.
De top swivel van Barton viel eigenlijk meteen al af. Dit is een lullig klein
aluminium dingetje en met ook weer RVS lagering! De betere top swivels zijn van
Harken en Ronstan en hebben een inbouwmaat van
~65mm. Beide swivels hebben
wel een vork bevestiging waardoor geen extra sluiting nodig is. Maar omdat de inbouwmaat
naar mijn idee kleiner kan, heb ik zelf een gelagerde top swivel ontworpen en
volledig gemaakt
van RVS met een inbouwmaat van 40mm.
De voorstag is een lastig ding bij een rokfok omdat deze tijdens het oprollen
tussen het zeil komt en het rollen blokkeert. Door de stag strak te houden zal
de stag minder snel in het zeil rollen. Eerst heb ik de stag bovenin met shock cord en later
met een RVS veer tevergeefs geprobeerd te spannen. Uiteindelijk heb ik de
stag aan de onderzijde van een klein blokje voorzien en dmv een Dyneema
strijkval door het voordek gevoerd. Aan de maststut zit de Dyneema lijn op een
kikker belegt. Een shock cord haaks op de Dyneema lijn zorgt er voor dat er
altijd spanning op de voorstag blijft. Tevens heb ik aan de bovenzijde van de
top swivel een kunststof schijf gemaakt die de stag wegduwt.
Omdat spanning in het voorlijk van de fok/genua vrij groot moet zijn, is de
"Highfield" hevelspanner een lastig en voor je vingers zeker een gevaarlijk ding. De bierstrekker is een ideale vervanger. Je ziet deze meestal onderdeks gemonteerd
zitten maar ik ben begonnen met hem aan de mast te schroeven zodat ik tijdens
het experimenteren geen gat door het buiskapje moest te boren.
Uiteindelijk bleek dat je er aan de mast geen last van heb en als bijkomend
voordeel is dat de valspanning direct op de mast wordt uitgeoefend zodat de
mastvoet ontlast is.
Ik heb een 1 : 6 bierstrekker gemaakt met aan de haak aan het halende part. In de bierstrekker heb ik een Dyneema lijn gebruikt welke aan de ene einde op een Curryklem klem zit. Deze kant van de lijn is grof instelling. Aan de ander einde heb ik een blokje gemonteerd voor de fijn instelling die uiteindelijk voor een 1 : 12 vertraging zorgt. Met deze extra vertraging kan je naar mijn mening de boot helemaal aan stukken trekken. Ik ga dit zeker niet proberen en blijf tussen de 200-250kg op het hoofdwant.
Voor de grootzeilval heb ik RVS draad, Dyneema en voorgerekt polyester gehad.
Van deze drie beviel de staaldraad het meeste alleen de bevestiging van een oog
op een haak beviel niet. Bij de kunststof vallen is een Curryklem klem niet slipvast
en is het beleggen op een kikker de beste optie omdat deze niet doorslipt.
Hierbij is de rek in de lijn aanzienlijk zelfs bij Dyneema.
Ik heb uiteindelijk gekozen voor een 3mm 7x19 RVS draad, deze is zeer soepel en rekt minder dan polyester en zelfs dyneema met dezelfde breek sterkte (lees dikkere lijn). Als voorloper heb ik een 6mm polyester lijn aan de staaldraad geplitst. Als bevestiging heb ik 4 koperen kralen op de draad geperst. Tussen de mastvoet zit een soort slot waarachter de kraal gehaakt wordt. Dit geeft iedere keer dezelfde voorlijk trim, slipt niet en heeft zeer weinig rek.
Extra informatie over rek en breek kracht RVS vs Dyneema
Bij 20% van de breekkracht is de verlenging van Dyneema 1.5% en 7x19 RVS 0.3%. Dat wil zeggen dat voor dezelfde verlenging de RVS draad 5x hoger belast kan worden. Een 3mm 304 RVS draad heeft een breeksterkte van 800kg. Hierdoor zal de Dyneema lijn een breekkracht van 4000kg moeten hebben, equivalent aan ~10mm. Ik zie hem al liggen in mijn boot, een "schoot" van 16 meter en dan hebben we het nog niet over de blokken en klem. We gaan er hier ook vanuit dat de verlenging lineair is, wat wel voor de staaldraad geld maar niet voor Dyneema lijn. De Dyneema lijn rekt relatief meer bij lage belastingen door de constructie rek en zal dus in de praktijk nog meer rekken omdat de val niet zwaar belast is.
Voor
neerhouders bestaan ook diverse constructies. Het is hierbij de bedoeling dat
deze zeer strak gezet kan worden door middel van een talie of hevel. De talie
heb ik uit geprobeerd maar snel bleek 1 : 4 te weinig te zijn. Vervolgens heb
een een cascade talie uitgeprobeerd maar uiteindelijk viel dit tegen door
wrijving in de blokken en zat snel in de klit. Hierna een hevel (wedstrijd
uitvoering) op de giek gemonteerd. Deze is goed te spannen met een overbrenging
van rond 1 :12 en heeft zeer weinig weerstand. Het nadeel hiervan vond ik dat de vaste armen uitsteken en er van alles achter blijft hangen en het zeil er langs
schavielt. Ik heb hem gebruikt totdat deze uiteindelijk kapot ging nadat de
genuaschoot achter bleef hangen. De uiteindelijke neerhouder is simpel, een
hefboom van Holt Allen
tussen de giek en de putting. Om de afstand in te stellen heb ik stelstrips
gebruikt. Deze strips zoregen er meteen voor dat de hevel niet kan draaien. Een
1 : 3 talie trekt aan de hevel en komt uiteindelijk op 1 : 12. De
nieuwere hevels van Holt Allen hebben meerdere gaten waarmee de overbrenging
groter of kleiner kan maken.
De standaard trapeze is simpel en goed maar ik wilde eens experimenteren met
een continue trapeze systeem welke op "Flying Dutchman" gebruikt word. Dit
systeem heeft aan iedere trapeze val een holle haak. De haken en zijn door de
pijp met elkaar verbonden door een shock cord. Over het shock cord zit een vrij
groot blok met trapeze talie op een wartel. De talie zit aan de trapeze broek en
blijft vast zitten. Als er overstag wordt gegaan loopt het blok over het shock
cord van de ene haak naar de andere. Een geschikte sterke haak vinden is
moeilijk en volgens
Martin van Leeuwen worden de betere haken zelf gemaakt. Ik heb deze raad
opgevolgd en in een 10mm pijp en stuk massief gestoken ter plaatse van de bocht.
Dit geeft voldoende stijfheid zodat hij niet terug kan buigen. Door een gat
direct achter de bocht wordt het shock cord gestoken.
Voor
losse dingen als de trapezebroek, paddels, stootwillen ect. heb ik een soort
bagagenet gemaakt onder het buiskapje aan iedere zijde van de maststut. Het
liggen de losse dingen hoog en droog en schuiven tijdens het zeilen niet door de
boot heen.
Als er zeilers zijn die meer details of tekeningen wil hebben neem dan gerust contact op.